Bakłażan to potoczna nazwa owocu, który daje psianka podłużna, roślina nazywana po łacinie solanum melongena. Bakłażany uprawiane są przede wszystkich w krajach tropikalnych - w Egipcie, w Indiach, w Japonii. Pierwsze wzmianki o tych warzywach pochodzą z Chin sprzed ponad 2000 lat, jednak do Europy trafiły dużo później. Przyjęły się na południu Europy (na przykład w Hiszpanii), tam gdzie na co dzień występują wysokie temperatury. w północnej części naszego kontynentu (w Niderlandach i w Wielkiej Brytanii) uprawiane są raczej w szklarniach. W naszym kraju są uprawiane na południu Mazowsza, gdzie występuje odpowiedni mikroklimat.
W polskich sklepach najczęściej spotyka się bakłażan fioletowy, który może mieć kształt maczugowaty lub bardziej wydłużony, przypominający dorodną cukinię. Jego charakterystyczną cechą jest błyszcząca skórka.
Nie jest to jedyna odmiana. Występuje także bakłażan biały, bakłażan azjatycki, bakłażan afrykański, bakłażan groszkowy, bakłażan etiopski, żółty bakłażan, bakłażan gruziński i wiele innych.
Ze względu na zbliżony kształt i rozmiary bakłażan bywa mylony z cukinią. Niektórzy mają także przekonanie, że to podobne warzywa, wywodzące się z jednej rodziny i zbliżone w smaku. Często na straganach pojawiają się zresztą obok siebie. Musimy jednak rozwiać mity bazujące na zbliżonym wyglądzie. W rzeczywistości te podobieństwa są tylko pozorne! Cukinia (nazywana także kabaczkiem) to tak naprawdę odmiana dyni. Jest uprawiana w zupełnie innych warunkach klimatycznych i ma inne właściwości. Podsumowując, bakłażan a kabaczek lub cukinia to zupełnie inne rośliny.
Z bakłażanem i oberżyną jest na odwrót. Oberżyna to nic innego jak alternatywna nazwa bakłażana. Do dziś jest używana przez wiele osób jako zapożyczenie z języka francuskiego. We Francji nazywa się "aubergine". W Hiszpanii to "berenjena" a w Wielkiej Brytanii "eggplant". Jak widać, co kraj, to obyczaj! Trudno dopatrzeć się wspólnego wzorca przy nadawaniu nazwy bakłażanom w różnych językach. Określenia znacznie mniej popularne w Polsce, dziś już niszowe, to gruszka miłosna, jajko krzewiaste oraz bakman.
Bakłażany przyjęły się jako ważny składnik różnych dań szczególnie na południu Europy. Świetnie nadaje się do smażenia, pieczenia, grillowania, a także na zupę. Bakłażan dla cukrzyka będzie cennym składnikiem do posiłków, ponieważ zawiera śladowe ilości cukru i tłuszczy, za to dużo wody i witamin. Bakłażan dla wegetarian to niedrogi, łatwo dostępny produkt stanowiący bazę do potraw na ciepło. Nie brakuje także osób, które traktują bakłażan jako dodatek do obiadu. Na surowo charakteryzuje się gorzkim smakiem, jednak ten zanika, jeśli przed ugotowaniem zostanie posypany solą.
Wybierając bakłażan (oberżynę), zwróć uwagę na to, żeby skórka była błyszcząca i gładka, a nie pomarszczona. Zazwyczaj mniejsze okazy będą łagodniejsze w smaku. Po przekrojeniu powinno ukazać się jasne wnętrze. Bakłażan brązowy w środku prawdopodobnie nie jest już świeży.
Oprócz ostrożności przy przechowywaniu zaleca się także odpowiednie przechowywanie. Najlepszym miejscem do przechowywania bakłażana będzie lodówka, a konkretnie szuflada przeznaczona na warzywa.
Pod względem liczby pysznych potraw, jakie można przyrządzić z danego warzywa, bakłażan zajmuje jedno z czołowych miejsc. Przepisy z nim w roli głównej pochodzą z różnych krajów i nadają się zarówno na przekąski, jak i dania główne. Oto przegląd najpopularniejszych i najsmaczniejszych!
Kuchnia grecka to nie tylko ser feta i sos tzatziki. Jednym z najważniejszych dań pochodzących z tego śródziemnomorskiego kraju jest musaka – znana też jako Moussaka. Pieczony bakłażan odgrywa w tej potrawie bardzo ważną rolę. Poza nim do przygotowania dania potrzebujemy mielonego mięsa, pomidora, tartego sera, śmietany i ziemniaków. Kolejnym ważnym elementem zapiekanki jest odpowiedni sos pomidorowy. Polecamy sprawdzoną mieszankę WINIARY POMYSŁ NA… Spaghetti Napoli, która idealnie pasuje do różnych potraw kuchni greckiej.
Potrawy z bakłażana są bardzo popularne na Półwyspie Apenińskim. Jednym z przykładów jest caponata pochodząca z Sycylii, będąca mieszanką bakłażanów, pomidorów, selera naciowego, kaparów i oliwek. Można konsumować ją solo z włoskim pieczywem lub wykorzystać jako dodatek do dań mięsnych. Caponatę przygotowuje się na patelni z pokrojonych w kostkę warzyw, co nie zabiera wiele czasu.
Pieczony bakłażan jest równie chętnie wykorzystywany w daniach kuchni rumuńskiej. Najbardziej znanym z nich jest prawdopodobnie zacusca. To pyszna pasta, która doskonale sprawdzi się jako dodatek do kanapek. Aby ją przygotować, wystarczy upiec bakłażana wraz z papryką. Do podbicia smaku przydadzą się pomidory, cebula, olej, a także przyprawy, w tym chili, liść laurowy, pieprz i sól. Do niektórych wersji dodaje się także pieczarki. Po upieczeniu pokrojone składniki należy umieścić w garnku, doprawić i gotować, dopóki nie powstanie z nich w miarę jednorodna pasta - gotowa, by zamknąć ją w słoiczkach!
Z kolei bakłażan faszerowany to danie popularne niemal w całej Europie. Jedną ulubionych wersji naszym kraju jest bakłażan faszerowany mozzarellą i pomidorami. Według tego przepisu warzywa należy przekroić wzdłuż na pół i wydrążyć ich środek. Pokrojony w kostkę miąższ stanie się podstawą farszu, do którego wystarczy dodać czerwoną cebulę, czosnek, mozzarellę, pomidorki koktajlowe i różne przyprawy. Doskonały smak zapewni dodany Sos Boloński Italia WINIARY. Palce lizać!
Na zakończenie naszej kulinarnej podróży śladami bakłażana zawitamy na Bliski Wschód, gdzie dużą popularnością cieszy się baba ghanoush. Ta przepyszna pasta z bakłażana świetnie nadaje się do smarowania kanapek, ale sprawdzi się także jako dip do pieczywa, chipsów czy grubych paluszków. Podstawą pasty będzie oczywiście pieczony bakłażan. Pozostałe składniki nadają paście odpowiednią konsystencję i smak. Przydadzą się oliwa, czosnek, kmin rzymski, pasta tahini, a także granat, którym udekorujemy pastę w naczyniu. Ta orientalna pasta z bakłażana to doskonały wybór na leniwy wieczór, gdyż jej przygotowanie nie jest czasochłonne.
Bakłażany często wykorzystywane są do przepisów zarówno wegetariańskich, jak i tych z mięsem. Wbrew pozorom, nie są wcale spokrewnione z cukinią, mimo że wyglądają podobnie. Bakłażan ciemny w środku nie będzie raczej smaczny. Chcąc wybrać świeże okazy, zwracaj uwagę przede wszystkim na napiętą, błyszczącą skórkę. Jako składnik dań ma bardzo uniwersalne zastosowanie, ponieważ jest smaczny, niskokaloryczny i łatwy do przygotowania!