Owoce liofilizowane - jak je zrobić?
Liofilizacja jest procesem, dzięki, któremu można utrzymać na dłużej smak oraz najcenniejsze wartości odżywcze owoców. Wbrew błędnej opinii, która niestety jest zbyt często powtarzana, nie jest to szkodliwa dla zdrowia metoda konserwacji żywności. Jest wręcz przeciwnie, jej wykorzystanie ma mnóstwo zalet.
Owoce liofilizowane - co to jest?
Owoce liofilizowane - co to takiego? To nic innego jak produkty, które dzięki zastosowaniu odpowiedniej metody konserwacji a dłużej zachowują swoje wartości odżywcze, kształt, smak, kolor oraz chrupkość. Poddanie owoców procesom liofilizacji w żaden sposób nie wpływa na ich walory smakowe, wartości odżywcze czy walory estetyczne. Owoce liofilizowane można spożywać zarówno jako samodzielną przekąskę, jak i łączyć z innymi posiłkami (np. z jogurtem naturalnym, owsianką itp.).
Właściwości odżywcze owoców liofilizowanych
Owoce liofilizowane zachowują wszystkie pierwotne makroskładniki i składniki mineralne. Utrata witamin po tym sposobie konserwacji żywności jest naprawdę niewielka (w przeciwieństwie do ich mrożenia). Warto również zaznaczyć, że liofilizacja nie tylko pozwala na zachowanie niemal wszystkich wartości odżywczych, ale również znacząco może przedłużyć termin ich przydatności do spożycia, nawet do 25 lat. Jest to jednak możliwe wyłącznie wtedy, gdy owoce po liofilizacji w czasie ich przechowywania będą dobrze chronione przed dostępem wilgoci.
Jak przebiega liofilizacja owoców?
Liofilizacja to nic innego jak suszenie mrozem. Cały proces przebiega zawsze w kilku etapach. Pierwszy etap to mrożenie (w zamrażalniku lub specjalnej suszarce) w temperaturze około - 40°C. Mrożenie musi przebiegać bardzo szybko, aby w żywności poddawanej liofilizacji nie powstały duże kryształy lodu, przez co obniżona mogłaby zostać jakość końcowego produktu.
Kolejnym etapem jest suszenie sublimacyjne, które pozwala na wyeliminowanie nawet 95% wody znajdującej się w owocach. W zależności od jej ilości w produkcie proces może trwać nawet 2-3 dni. Wilgoć nie skrapla się. Podlega kondensacji do stanu lotnego (pary).
Ostatnim procesem liofilizacji jest suszenie wtórne, usuwające z owoców pozostałe zamrożone cząsteczko wody, co ostatecznie prowadzi do tego, że pozostaje w niuch nie więcej niż 1-4% pierwotnej wilgoci. Na zakończenie liofilizacji stosuje się azot i zamyka w szczelnym opakowaniu, co zapobiega kontaktowi z wilgocią.
W masowej liofilizacji stosowane są specjalne urządzenia z systemami niezbędnymi do prawidłowego wykonania całego procesu.
Czy można wykonać liofilizację owoców w warunkach domowych?
Liofilizacja jest najefektywniejszym procesem, gdy wykonywana jest za pomocą specjalistycznych urządzeń. Czy zatem bez profesjonalnego sprzętu można liofilizować produkty spożywcze w domowych warunkach? Jest to możliwe, jednak należy liczyć się z tym, że będzie to czasochłonne, a uzyskanie efektów, jakie dają specjalistyczne urządzenia trudne do powtórzenia.
Liofilizacja w domowych warunkach jest trudna i czasochłonna - jej wykonanie może zająć nawet kilka tygodni. W tym przypadku cierpliwość jest jednak opłacalna, ponieważ jest to proces konserwacji żywności znacznie bardziej wartościowych niż tradycyjne suszenie.
Jak liofilizować owoce w domowych warunkach? Należy umieścić je w zamrażalniku na tacy, bez żadnej foliowej otoczki. Po około 4 tygodniach wyjąć jeden owoc. Jeżeli po rozmnożeniu będzie czarny, wówczas oznacza o, że proces nie jest jeszcze zakończony i pozostałe owoce muszą w dalszym ciągu pozostać w zamrażarce. Jeżeli po rozmrożeniu owoc zachowa swój pierwotny kształt, kolor i smak będzie ro oznaczało, że proces przebiegł w sposób prawidłowy. Liofilizowanie w domowych warunkach pozwala na późniejsze przechowanie owoców w temperaturze, która nie przekracza 23°C.
