Dlaczego podajemy karpia na Święta?
Pomimo że w ciągu całego roku spożywa się znacznie więcej innych gatunków ryb, w Polsce od lat na świątecznym stole wśród nich króluje karp. Co ciekawe, chociaż dzisiaj nierzadko uznaje się go za tradycyjną wigilijną rybę, to zwyczaj podawania karpia właśnie w tym dniu nie ma wyjątkowo długiej, wielowiekowej historii. Odpowiadamy na pytania, dlaczego na świątecznym stole nie może zabraknąć ryby i dlaczego właśnie karp cieszy się mianem tradycyjnej potrawy wigilijnej.
Ryby, które najczęściej gościły na świątecznych stołach
Zgodnie ze świąteczną tradycją, wśród dwunastu wigilijnych potraw musi znaleźć się ryba, która jest przede wszystkim symbolem Chrześcijan. W kulturze katolickiej to właśnie ona, wraz z chlebem, stanowi dar od Boga. Ma ponadto podwójne znaczenie – dzięki powiązaniu z wodą, ryby wzbudzają skojarzenia ze chrztem i wodą święconą oraz symbolizują zdrowie i sytość. Zgodnie z tradycją i historią, do ryb najczęściej podawanych na dawnych wigiliach w Polsce zaliczyć można między innymi śledzie, leszcze, liny, sandacze i karasie, które obecnie uznaje się za zdecydowanie mniej typowe świąteczne dania. Nie można jednak powiedzieć, że karp w ogóle nie pojawiał się w wigilijnym menu na przestrzeni wieków – jego popularność była jednak zdecydowanie mniejsza.
Tradycyjny karp – młoda tradycja na świątecznych stołach
Tradycja podawania karpia jako świątecznej potrawy jest stosunkowo młoda – ryba ta zaczęła królować na wigilijnych stołach zalewie kilkadziesiąt lat temu, a wynika to z wyjątkowej sytuacji gospodarczej za czasów PRL-u. Karp był ówcześnie stosunkowo prosty w hodowli, a utrzymanie stawów hodowlanych nie kosztowało dużo. To wszystko sprawiło, że władze popularyzowały właśnie tę rybę, między innymi używając w 1947 roku hasła "Karp na każdym wigilijnym stole w Polsce".
Ponadto, w okresie świątecznym nierzadko zdarzało się, że karp dawany był pracownikom w formie premii z zakładu pracy. W dużym skrócie i uproszczeniu, można zatem stwierdzić, że wigilijny karp zyskał popularność ze względu na swoją stosunkowo szeroką dostępność w tym okresie, a dzisiejsza tradycja podawania właśnie tej ryby jest w dużej mierze pozostałością po okresie PRL-u.
Świąteczne wydania karpia, których nie może zabraknąć w polskich domach
Jednak wielu z nas ceni karpia także ze względu na przepyszny smak. Warto podkreślić, że na wigilijnym stole ryba może być podawana w wielu postaciach, co sprawia, że potrawy z karpia są niezwykle różnorodne. Można jednak pokusić się o stwierdzenie, że największą popularnością cieszy się tradycyjny karp smażony, który w takiej formie od lat gości na polskich stołach. Jedną z lepszych propozycji wigilijnego dania jest również ryba w sosie – możliwości różnych połączeń są w tym zakresie wyjątkowo szerokie. Szczególnie warty uwagi jest między innymi karp w sosie piernikowym, który w wigilijnym menu pojawiał się na długo przed szeroką popularyzacją tej ryby. Ponadto, na świątecznym stole bardzo dobrze sprawdzi się karp w sosie grzybowym, a także, podawany na słodko, z dodatkiem między innymi rodzynek i płatków migdałowych, karp po żydowsku.
