Żywność koszerna – zasady kuchni żydowskiej
Tradycyjna kuchnia żydowska, nazywana również koszerną obwarowana jest restrykcyjnymi zasadami dotyczącymi tego, jakie produkty, w jaki sposób wytwarzane, przechowywane i przygotowywane mogą być spożywane zgodnie z żydowskim prawem. Zasady te określa się jako kaszrut i pochodzą one z Tory – pierwszych pięciu ksiąg Biblii, które stanowią najważniejszy tekst judaizmu. W świetle wspomnianych zasad, żywność koszerną podzielić można na trzy kategorie, czyli mięso, nabiał i tak zwane pareve, przez co rozumie się neutralne produkty niebędące mięsem ani nabiałem. Jakie zasady obowiązują w przypadku żywności koszernej?
Mięso – jakie powinno spełniać wymagania w kulturze żydowskiej?
Aby uznać konkretny produkt za koszerny, musi on spełniać określone w prawie żydowskim wymagania – mięso musi być drobiowe lub pochodzić od niektórych rodzajów przeżuwaczy. Co ważne, w drugim przypadku dopuszczalne są jedynie określone kawałki mięsa, pochodzące z przedniej ćwiartki ciała. Co więcej, ubój zwierzęcia musi być przeprowadzony w odpowiedni sposób przez osobę przeszkoloną i certyfikowaną, czyli tzw. szocheta, a wszystkie narzędzia używane do tego celu powinny również być koszerne i używane jedynie z mięsem i produktami mięsnymi.
Koszerny nabiał według prawa żydowskiego
Nabiał (czyli produkty mleczne, m.in. mleko, jogurty i sery), aby zostać uznanym za koszerny, powinien pochodzić od koszernego zwierzęcia. Ponadto, nie jest dopuszczalne mieszanie tego typu produktów z innymi produktami pochodzenia zwierzęcego, jak na przykład żelatyną. Podobnie jak w przypadku mięsa, nabiał musi być przygotowywany za pomocą koszernych narzędzi, które dodatkowo nigdy nie były używane do obróbki produktów mięsnych. Warto w tym miejscu również wspomnieć o zakazie łączenia mięsa i nabiału w jednej potrawie, a także wymaganym odstępie czasowym pomiędzy spożywaniem pokarmów z obu tych grup.
Jaja i ryby – produkty neutralne w jadłospisie Żydów
Do grupy produktów neutralnych, czyli tzw. pareve, zalicza się przede wszystkim jaja i ryby – one również muszą spełnić określone wymagania, aby mogły być nazwane koszernymi. W przypadku ryb, pokarm musi pochodzić od zwierzęcia posiadającego płetwy i łuski, jak na przykład łosoś lub makrela. Wymóg ten jednocześnie oznacza wykluczenie z listy produktów dozwolonych owoców morza, w tym krewetek bądź homarów. Jaja natomiast pochodzić muszą od koszernego drobiu. Co więcej, zarówno ryby, jak i jaja mogą być spożywane obok mięsa lub nabiału.
Żywność pochodzenia roślinnego – jaką można spożywać?
Oprócz ryb i jaj, za produkty neutralne uznaje się produkty pochodzenia roślinnego, jednak również one objęte zostały określonymi wymogami. Biorąc pod uwagę przetworzone zboża i pieczywo, uznać je za dozwolone można jedynie w przypadku, kiedy nie zawierają one niektórych tłuszczów, a także kiedy do ich przygotowania używa się koszernych metod, tzn. bez wykorzystania narzędzi używanych do obróbki produktów mięsnych.
Ponadto, koszerne są owoce i warzywa w nieprzetworzonej postaci, jednak pod warunkiem, że nie zawierają one owadów lub larw. Uwagę warto również zwrócić na orzechy, nasiona i oleje z nich wytwarzane, które zazwyczaj stanowią produkty koszerne. Należy jednak zauważyć, że oleje te powinny posiadać odpowiedni certyfikat, gwarantujący wykorzystanie koszernych urządzeń przy produkcji.
